AI in Boekenland

Gepubliceerd op 8 juni 2025 om 14:28

Na een leuke vakantie is het tijd dat ik mijn blog weer eens oppik.

Ik wil het nog eens over AI hebben en wat het expliciet voor schrijvers, uitgevers en redacteurs kan betekenen. Er zijn mensen die oproepen om het te boycotten en het de ondergang van alles noemen. Is dat wel zo?

Als schrijver kan ik niet ontkennen dat ik tegenwoordig platgebombardeerd word met advertenties voor AI die me e-books in een uur laten produceren. Natuurlijk is dat nonsens, als je kwaliteit wil.

Het valt niet te ontkennen dat de markt en dan vooral via KDP op Amazon wordt overspoeld met AI gegenereerde boeken van discutabele kwaliteit. Als je daar als auteur bang voor bent, zegt dat wel iets.

De reden waarom ik mijn werk voorlopig niet via KDP Amazon aanbiedt, is omdat dit een zo goed als volledig door bots gedreven systeem is en het daar momenteel uit de hand loopt. Mijn boek, dat professioneel geredigeerd was, werd tegengehouden als lage kwaliteit, maar een boek dat gewoon een copy-paste van een AI gegeneerde tekst is, kan wel aangeboden worden.

Er zijn op KDP ook bots actief die je boeken gewoon kopiëren en als eigen werk verkopen en daar sta je machteloos tegen.

Zolang KDP dus een willekeurige botspeeltuin blijft, ga ik mijn werk er niet rechtstreeks op aanbieden. Mijn platform, Bookmundo, biedt mijn paperbacks en sommige e-books wel aan op Amazon, maar met een tussenpersoon waag ik dat nog.

Het zijn deze misbruiken van AI die in mijn ogen ook bijdragen tot de afkeer die bepaalde mensen ervoor ontwikkelen.

Toch ga je als schrijver AI niet kunnen blijven negeren. Het begint een tool te worden, die ook steeds meer uitgevers en redacteurs inzetten, om tijd en middelen te sparen. Op dat punt creëert AI wel kansen.

Ik denk dat het meer een probleem gaat worden dat schrijvers die geen AI kunnen gebruiken achterop gaan hinken tegenover hen die het niet doen.

Je kan dus AI misbruiken en ik ben er ook tegen dat er boeken worden gekopieerd en geplagieerd ermee. Dat staat bij mij buiten discussie.

Maar AI kan ook een handige tool zijn om bijvoorbeeld in te zetten als redactiehulp voor schrijvers die ergens vastzitten, of hun teksten willen nakijken.

AI is niet onfeilbaar en ik raad het ook niet aan om proza teksten mee te genereren, maar het kan wel helpen om fouten op te sporen of om kromme of overladen zinnen vlotter te maken. Het spoort ook herhalingen op en vindt perspectieffouten.

Dat zijn dingen die kunnen helpen bij het herschrijven. De oplossingen, zeker voor het perspectief, zijn niet altijd een verbetering. Je moet er als schrijver zeker zelf je hoofd nog bijhouden.

AI is dus geen wondermiddel dat een boek voor je kan schrijven. Dat zeker niet. Zo ver zijn we nog niet en ik twijfel eraan of dat ook iets zal zijn waar we bang voor moeten zijn.

Goed ingezet kan AI dus wel een hulpmiddel zijn.

Gaat het een menselijke redacteur of proeflezer vervangen? Verre van. AI kan bijvoorbeeld enkel maar per alinea nakijken en is niet altijd mee. Zo komt er bijvoorbeeld een personage ergens binnen, dat je enkele hoofdstukken eerder hebt geïntroduceerd. Dan kan het goed zijn dat AI het niet kan plaatsen.

AI kan wel helpen met stop- en stoorwoorden te vinden en teksten aan te passen dat ze minder voorkomen.

Het kan dus het werk van een redacteur makkelijker maken. Er zijn tegenwoordig al redacteurs die er ook mee aan de slag gaan om sneller te kunnen werken. Ze gebruiken hun skills, maar een tool die sneller is dan wat Word biedt.

Hoe sneller en efficiënter er gewerkt kan worden, hoe meer mensen er geholpen kunnen worden, dus de lange wachtrijen voor redactie kunnen ingekort worden.

Auteurs die zelf al wat hebben gedaan, sparen ook tijd en geld uit voor potentiële uitgevers, die zo ook meer kunnen met hun budgetten.

Met andere woorden: AI kan goed ingezet kansen bieden om betere boeken op de markt te krijgen, maar dan wel als het juist gebruikt wordt en door mensen die kunnen schrijven en weten wat ze doen.

Het is niet zo dat door AI plots iedereen een goed boek op de markt gaat kunnen brengen, maar het kan wel helpen om bijvoorbeeld toch een primitieve redactie te doen bij selfpub auteurs met een klein budget, die meestal niet in redactie investeren en eigen drafts in boekvorm op de markt gooien.

Deze mensen krijgen soms te horen dat ze de markt verzieken, dat ze graaiers zijn ... Voor deze mensen zou met AI leren werken mogelijk wel een oplossing kunnen zijn om de kwaliteit van hun werk te verbeteren.

Ik blijf er wel bij: AI is een tool en zeker geen vervanging voor mensenwerk. Als je het daarvoor gebruikt, dan krijgen we dus de chaos zoals bij Amazon en ik snap dat we dat niet willen.

Persoonlijk verkies ik de feedback van menselijke proeflezers en redacteurs, maar ik geef eerlijk toe dat ik tegenwoordig AI van vijand naar vriend heb getraind om mijn meest voorkomende fouten op te lossen. Ik weet wat de kwaliteit van mijn werk als auteur met een handicap met meer inspanning onder de lat blijft. Daarom schaam ik me niet om te zeggen dat ik sinds eind 2024 me op AI ben gaan richten me te helpen. Het is zoals iemand die een kruk nodig heeft om te stappen. Ik heb dus ook een extra hulpmiddel nodig om als schrijver te schitteren en maak er graag gebruik van.

Ik gebruik wel degelijk door menselijk geschreven cursussen en handleidingen om te schrijven, maar ik ga AI inzetten om mijn foutenmarge naar beneden te halen en om mijn geworstel met het perspectief te verslaan. Ik schrijf dus de teksten en laat ze niet genereren, maar laat ze wel aanpassen en corrigeren, zodat ze voor een buitenstaander makkelijker leesbaar worden. Dat is iets waar ik al zowat mijn hele leven mee worstel en als ik niet meer moet worstelen, kan ik me beter op het verhaal en andere dingen richten, zodat ik de bomen door het bos nog kan zien. AI maakt me dus als schrijver zelfstandiger.

Mijn boeken kunnen er alleen maar beter van worden. Ben ik iemand zonder talent? Nee, maar wel iemand die niet de budgetten heeft om alle menselijke redactie te betalen die ik nodig zou hebben om als neurodivergent auteur een goed boek op de markt te brengen en daar draait het bij mij om.

AI biedt dus kansen en zal volgens mij een belangrijke rol spelen in de ongelijkheid op deze wereld, als we het dus correct toepassen. Het zal zijn stempel dus op de boekenmarkt gaan drukken, zoals de uitgeefplatforms die selfpub makkelijk hebben gemaakt.

Ik geloof persoonlijk dus dat AI wel degelijk kansen gaat creëren, en wel degelijk positief kan ingezet worden. Volgens mij zullen de graaiers die de markt overspoelen met slecht werk sowieso naar de bodem zinken.

Dus ik geloof niet dat AI slecht is. Het is een handige tool met veel potentieel en het is wat er ermee doet dat belangrijk is. Laten we ons daarbij op het positieve richten en ervan uitgaan dat we door deze tool boeken gaan krijgen die slechter gaan zijn, als het gebruikt wordt door iemand die niet kan schrijven, maar wat op de markt gooit. Of het kan boeken op de markt gooien die net hierdoor de geslepen diamant gaan zijn, die ze anders nooit zouden zijn.

En dan over de angst die veel schrijvers die tegen AI zijn voelen: oneerlijke concurrentie. Hier wil ik even op inpikken. Ik werk ook nog steeds gemiddeld een jaar aan een boek van rond de 50 0000 woorden. AI werkt sneller dan een menselijke redacteur, maar mijn brein daarom nog niet.

Ik snap dat ze de druk voelen aan die schrijvers die per twee maanden een boek willen produceren met gebruik van AI. Ik sluit niet uit dat dit kan, maar de vraag is of die wenselijk is. Meer boeken is meer kans op verkoop, dat kopt. Maar ik blijf erbij dat de kwaliteit bij mij belangrijker is dan de kwantiteit.

Volgens mij maakt het gewoon niets uit: ik geloof niet dat AI mensenwerk gaat vervangen. Ik heb ook respect voor al die auteurs die zonder AI willen werken. Ik zou het enkel fijn vinden dat ze niet oproepen voor een boycot tegen collega's als ik.  Het is juist door het geld dat ik uitspaar met AI dat ik in staat ben om hun werk waar ze fortuinen in steken te kopen.

Ik denk dat het tijd wordt dat in boekenland AI niet de splijtzwam gaat zijn, maar een vrije keuze en geen middel om elkaar op af te rekenen. Laten we de kwaliteit van het eindproduct beoordelen.

Persoonlijk geloof ik dat eerlijkheid nog steeds het langste duurt en wil ik daarom open en eerlijk zijn over mijn schrijfproces.

Foto een robot met een boek, gegenereerd door AI.

Reactie plaatsen

Reacties

Er zijn geen reacties geplaatst.